Khí hư là gì? Khí hư bất thường và dấu hiệu khí hư bình thường

• Khái niệm
• Phân loại
• Chẩn đoán
• Khám bác sĩ
• Điều trị
• Ngăn ngừa

Khí hư là gì?

Khí hư (vaginal discharge) là dịch tiết âm đạo hay dịch tiết sinh lý của nữ giới có tác dụng làm sạch, dưỡng ẩm âm đạo, chống nhiễm trùng vùng kín.

Thành phần của khí hư bao gồm: nước, pyridine, squalene, urea, acetic acid, lactic acid, hỗn hợp các alcohol và các glycol, các ketone, và các aldehyde... 

Khí hư có tính axit nhẹ có thể thay đổi về màu sắc, mùi hôi, tính chất theo từng giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt, do kích thích tình dục, do nhiễm trùng, tác dụng phụ của thuốc và biểu hiện một số bệnh lý.

Phân loại khí hư

Khí hư gồm 2 loại: khí hư bình thường và khí hư bất thường.

Khí hư bình thường

Khí hư bình thường bắt đầu sau khi nữ giới có chu kỳ kinh nguyệt đầu tiên, có tác dụng giữ cho âm đạo của nữ giới sạch sẽ, giúp bôi trơn khi quan hệ tình dục và giúp ngăn ngừa nhiễm trùng.

• Màu sắc và tính quán: Khi bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt, khí hư có xu hướng khô, dính. Ngay trước và ngay sau giai đoạn rụng trứng, khí hư màu trắng đục, dẻo và trong suốt. Sau khi trứng rụng, khí hư lại trở nên khô và dính, màu trắng hoặc hơi vàng.

• Khối lượng: Khí hư gia tăng trong suốt giai đoạn đầu của chu kỳ kinh nguyệt. Bắt đầu ra nhiều trong những ngày trước và sau rụng trứng. Lượng chất lỏng sau đó giảm trong một hoặc hai ngày sau khi trứng rụng, kéo dài cho đến khi bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt mới.

• Mùi: Khí hư bình thường không mùi, hoặc mùi nhẹ và không khó chịu. Khí hư có thể lẫn với nước tiểu hoặc máu kinh.

• Ngoài ra, một số yếu tố như mang thai, thay đổi nội tiết tố, viêm nhiễm cổ tử cung sẽ làm thay đổi màu sắc, mùi và vị khí hư.

Khí hư bất thường

Khí hư có màu khác lạ ra nhiều, trở nên mỏng hoặc dày hơn, bốc mùi khó chịu như mùi cá, mùi kim loại nặng hoặc hôi, ra nhiều với số lượng lớn…có thể kèm theo các triệu chứng khác.

Khí hư bất thường xảy ra khi môi trường âm đạo bị mất cân bằng. Các vi khuẩn có lợi giảm và các vi khuẩn có hại gia tăng không kiểm soát.

Chẩn đoán nguyên nhân gây màu sắc khí hư bất thường

Khí hư màu trắng đục

Khí hư màu trắng đục là hết sức bình thường, đặc biệt khi nó xảy ra trong giai đoạn rụng trứng hoặc trước khi đến chu kỳ kinh nguyệt của nữ giới. Ngoài ra, khí hư màu trắng đục tiết ra cũng có thể do bạn gái mang thai hoặc bị kích thích tình dục.

• Trường hợp, chị em không bị ngứa rát, không có mùi bất thường thì không có vấn đề gì đáng ngại. Tuy nhiên, khí hư màu trắng đục có thể do nhiễm trùng.

• Nếu nó vón cục, màu trắng đục như phô mai thì có thể do nhiễm nấm men.

• Nếu khí hư màu trắng, mỏng, có kèm theo mùi tanh mạnh thì có thể là viêm âm đạo do vi khuẩn.

Khí hư màu đỏ, nâu

Chảy máu đỏ nâu là bình thường trong những ngày hành kinh. Màu sắc có thể từ màu đỏ anh đào vào đầu thời kỳ của bạn đến màu nâu gỉ.

Nhưng nếu bạn thấy khí hư màu nâu trong suốt tháng, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe, như nhiễm trùng.

Khí hư màu vàng

Khí hư màu vàng có thể hoặc không xảy ra nhiễm trùng.

• Khí hư màu vàng nhạt, không mùi và không kèm theo các triệu chứng nào khác thì không phải lo ngại.

• Khí hư màu vàng, ngứa, mùi khó chịu và đau khi đi tiểu thì là nhiễm trùng của bệnh lây truyền qua đường tình dục như Trichomonisasis.

• Khí hư màu vàng do Chlamydia thường không đi kèm theo triệu chứng nào.

Khí hư màu vàng xanh

Khí hư màu vàng xanh thường là dấu hiệu của viêm nhiễm như: bệnh lậu hoặc chlamydia, trichomonas, viêm âm đạo do Desquamative (DIV)....

Nếu nó chỉ xuất hiện một lần và hết thì có thể chỉ là do chế độ ăn uống gây ra, có thể là do dùng 1 số loại vitamin mới.

Khí hư màu hồng (có máu)

Khí hư màu hồng, từ màu hồng nhạt đến màu hồng đậm thường là dấu hiệu bắt đầu chu kỳ kinh nguyệt của bạn gái. 

Tuy nhiên, nếu khí hư hồng không phải do chuẩn bị hành kinh thì rất có thể đó là dấu hiệu của nhiễm trùng âm đạo, ung thư cổ tử cung. Đặc biệt khí hư màu hồng do chị em bị chảy máu nhẹ sau khi giao hợp thì phải đi khám bác sĩ.

Khí hư màu xám

Khi khí hư chuyển sang màu xám, như màu của khí thải, đó có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng âm đạo do vi khuẩn. Bạn gái cần gặp bác sĩ càng sớm càng tốt.

Khí hư bất thường khi nào cần đi khám bác sĩ?

Nữ giới cần đi khám bác sĩ nếu khí hư có sự bất thường về màu sắc, lượng và các triệu chứng bất thường ở vùng kín như:

• Khí hư có màu khác thường kể trên

• Ngứa âm đạo, vùng kín

• Cảm giác đau rát

• Cảm giác khó chịu khi đi tiểu

• Mùi hôi khó chịu

• Chảy máu âm đạo bất thường

• Khí hư đặc như phô mai.

Bác sĩ sẽ thăm hỏi tiền sử sức khỏe, thói quen quan hệ tình dục của bạn. Các câu hỏi có thể bao gồm:

• Bạn đã quan hệ tình dục chưa?

• Bạn có bất kỳ ngứa, đau hoặc cảm giác nóng đốt xung quanh âm đạo.

• Bạn có thụt rửa âm đạo không?

Sau đó, bác sĩ sẽ lấy mẫu dịch tiết âm đạo hoặc thu thập các tế bào từ cổ tử cung để làm xét nghiệm Pap.

Điều trị khí hư bất thường

Phương pháp điều trị khí hư bất thường phụ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, vì vậy bạn cần đi khám phụ khoa để tìm đúng bệnh. Một số cách chữa khí hư phổ biến:

• Nhiễm trùng nấm men được điều trị bằng thuốc kháng nấm.

• Viêm âm đạo được điều trị bằng kháng sinh hoặc kem.

• Trichomonas được điều trị bằng thuốc metronidazole (Flagyl ) hoặc tinidazole (Tindamax).

Ngăn ngừa âm đạo tiết khí hư bất thường

• Giữ âm đạo khô thoáng và sạch bằng cách thường xuyên rửa bằng nước sạch và nước ấm.

• Không sử dụng xà phòng thơm và các sản phẩm hóa học thụt rửa.

• Sau khi vệ sinh, lau từ trước ra sau để ngăn chặn vi khuẩn xâm nhập vào âm đạo, gây ra nhiễm trùng.

• Mặc quần lót 100% cotton, rộng rãi, tránh quần chật.

Kết luận, khí hư bất thường không phải là một bệnh mà là một dấu hiệu bệnh phụ khoa nào đó. Cần xác định rõ nữ giới đang bị bệnh gì gây ra hiện tượng khí hư bất thường và điều trị khỏi bệnh thì tình trạng khí hư cũng sẽ chấm dứt.